ÜRƏK –DAMAR SİSTEMİ XƏSTƏLİKLƏRİ NƏDİR?

ÜRƏK –DAMAR SİSTEMİ XƏSTƏLİKLƏRİ NƏDİR?
26 İyul 2019 15:05

ÜRƏK –DAMAR SİSTEMİ XƏSTƏLİKLƏRİ NƏDİR?

Ürək-damar sistemi xəstəlikləri (ÜDX) qrupuna aşağıdakı ürək və qan damarlarının xəstəlikləri aiddir: Ürəyin İşemik Xəstəliyi (ÜİX), baş beyin damarlarının xəstəlikləri, periferik arteriyaların xəstəlikləri, revmokardit, anadangəlmə ürək qüsurları, dərin venaların trombozu və ağciyərlərin emboliyası. ÜDX-in əsas təzahürü stenokardiyadır. Son zamanlar bu xəstəliyin çox “cavanlaşması” müşahidə olunur.

ÜDX yayılması. ÜDX bütün dünyada ölümün əsas səbəbi kimi dəyərləndirilir, il ərzində heç bir xəstəlikdən ÜDX-dən daha çox insan ölmür. 2016-cı ildə ÜDX-dən 17.9 milyon insan vəfat edib, bu isə dünyada olan ölümlərin 31%-ni təşkil edir. Bu ölümlərin 85%-i ürək tutması və ya insult nəticəsində baş verib. Proqnozlara görə bu xəstəliklər gələcəkdə də ölümün əsas səbəbi olcaq.

ÜDX-in ümümi simptomları hansılardır? İnfarktın simptomları aşağıdakılardır: döş qəfəsinin ortasında ağrı və ya xoşagəlməz hiss; qollarda, sol çiyində, dirsək, çənə və ya kürək nahiyəsində ağrı və ya xoşagəlməz hiss. Bundan başqa xəstədə tənəffüsdə çətinlik və ya hava çatışmazlığı; ürəkbulanma və ya qaytarma; başgicəllənmə və ya huşun itirilməsi; çiyində və çənədə ağrılar; bədənin soyuq tərlə örtülməsi və solğunluq kimi əlamətlər müşahidə oluna bilər.

ÜDX-də risk faktorları hansılardır? ÜDX əsas risk faktorları aşağıdakılardır: düzgün olmayan qidalanma, fiziki inertlik, tütündən və alkoqoldan istifadə. Zərərli faktorlar kimi arterial təzyiqin yüksəlməsi, qanda qlükozanın və lipidlərin  səviyyəsinin artması, həmçinin artıq çəki və piylənmə qeyd olunmalıdır. ÜDX-nin rastgəlmə tezliyini təyin edən faktorlara həmçinin yoxsulluq, stress və irsiyyət də daxildir. Əgər insanda bu faktorlardan hansısa biri varsa bu zaman ÜİX-in olma ehtimalı 2-3 dəfə artır. Bununla əlaqədar ÜİX-in profilaktikası vacibdir.

ÜDX və onların ağırlaşmalarının effektiv profilaktikası üçün cəmi 6 qayda yerinə yetirilməlidir: Arterial təzyiqinizi nəzarətdə saxlayın; Xolesterinin səviyyəsinə nəzarət edin; Düzgün qidalanın; Fiziki hərəkətlərlə məşğul olun: hətta az hərəkət hərəkətsizlikdən daha yaxşıdır; Siqaret çəkməyin, əgər artıq çəkirsinizsə nə qədər çətin olsa da atmağa çalışın.

ÜDX-dən əziyyət çəkən və ya bu xəstəliklərin əmələ gəlmə riski yüksək olan insanların (bir və ya bir neçə risk faktoru olanlar, məsələn, yüksək arterial təzyiq, diabet, hiperlipidemiya) erkən aşkarlanmaya və həkim məsləhətinə, eyni zamanda lazım olduqda müvafiq dərman preparatlarının qəbuluna ehtiyacı var.

Materialda əks olunmus məlumatlar müxtəlif qaynaqlardan, o cümlədən elmi-populyar məqalələr, internet materialları, rəsmi hesabatlar və s. əldə olunmuş, ümumiləşdirilmiş, tərcümə edilmiş və sistemləşdirilmişdir. Materiallardan istifadə olunduqda www.aptekonline.az saytına istinad olunma mütləqdir.

Realpress.az



8 Dek 2021
Səhiyyə - Sağlamlıq

Şəkərli diabet xəstələrinə verilən insulinlərin miqdarı azaldılıb? - AÇIQLAMA

Ölkədə şəkərli diabet xəstələrinin dərmanlarla təminatında ciddi problemlər var.

6 Dek 2021
Səhiyyə - Sağlamlıq

Qanda hemoqlobini artırmaq üçün vasitələr açıqlandı

Rusiyalı diyetoloq Yevgeniya Deqtyannikova qanda hemoqlobinin səviyyəsini artırmağa kömək edən bir sıra məhsullar haqqında fikirlərini bölüşüb.

3 Dek 2021
Səhiyyə - Sağlamlıq

Qəhvənin gözlər üçün gözlənilməz faydası açıqlanıb

İnsanlarda görmə kəskinliyi statik (stasionar) və dinamik (hərəkətli) şəraitdə kiçik detalları tanımaq qabiliyyəti ilə qiymətləndirilir.

20 May 2021
Səhiyyə - Sağlamlıq

Dəri xərçənginin qarşısını almaq mümkündür!

24-26 may tarixlərində, La Roche-Posay Azərbaycanın, Аzərbaycan Dermatoveneroloqlar Assosiasiyasının, Bakı Pataloji mərkəzinin təşkilatçılığı və Zəfəran Hospitalın dəstəyi ilə “Dəri xərçənginin diaqnostikası günləri” aksiyası keçiriləcəkdir.   

3 May 2021
Səhiyyə - Sağlamlıq

Hamiləlik - sağlam başlanğıcın təməli

Hamiləlik zamanı qadının orqanizmi çox ciddi yükləmələrə məruz qalır. Qadının orqanizmində yeni həyat inkişaf edir və bu həyatın normal inkişafı üçün müxtəlif vitaminlər, mikroelementlər və s. maddələr lazımdır. Hamiləlik zamanı hətta bir vacib vitaminin və ya mikroelementin çatışmazlığı həm uşağın inkişafına, həm də qadının səhhətinə mənfi təsir edir. Məsələn, uşağın sümüklərinin formalaşmasına və böyüməsinə çoxlu miqdarda kalsium elementi lazımdır. Bu element ananın orqanizminə lazım olan miqdarda daxil olmadıqda, körpədən çox ana əziyyət çəkir. Körpə ananın orqanizmindən özünə lazım olan kalsiumu sovurur ki, bunun nəticəsində ananın dişlərindən, sümüklərindən, saçlarından kalsium yuyulur. Məhz bu səbəbdən qadının orqanizmində hamiləlikdən öncə kalsium defisiti varsa və ya hamiləlik zamanı lazım olan miqdarda kalsium qəbul etmirsə, o zaman qadınlarda dişlər ovulmağa başlayır, saçlar tökülür, ayaqlarda qıcolmalar olur.