“Huawei” problemində Azərbaycanı hansı təhlükə gözləyir? - Ekspertdən xəbərdarlıq

“Huawei” problemində Azərbaycanı hansı təhlükə gözləyir? - Ekspertdən xəbərdarlıq
21 May 2019 15:32

Bir neçə gündür Çinin “Huawei” şirkəti ABŞ tərəfindən sanksiyalarla üzləşib. Sanksiya səbəbindən “Google” məhsulu olan “Android” əməliyyat sistemi, həmçinin “YouTube”, “Play Store” və “Gmail” kimi tətbiqlər “Huawei” smartfonlarında çalışmayacaq.

Realpress.az xəbər verir ki, bu problemin Azərbaycan üçün gözlənilən real təhlükələrini Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti, İKT üzrə ekspert Osman Gündüz şərh edib.

O qeyd edib ki, ABŞ “Huawei”ni telefonlardakı proqram təminatlarında yerləşdirdiyi xüsusi kodlar vasitəsilə məlumatları oğurlamaqda və Çin hökumətinə ötürməkdə günahlandırır:

“Ümumiyyətlə uzun illərdir bu şirkətin Çin hökuməti ilə iş birliyində olduğu bildirilirdi. “Huawei”nin ucuz məhsul satmasının da hökumətin dəstəyilə olduğu vurğulanırdı. Şirkət də bunu təkzib edirdi. Hazırkı proseslər ABŞ hökumətinin artıq bunu isbat etdiyini göstərir.
Bu məsələ əslində 5G reallaşanda gündəmə gəldi. Yəni məlumat oğurluğu məsələsi müxtəlif zamanlarda digər qlobal şirkətlərdə (FB, Apple, Google və s.) də olub. Amma 5G gündəmə gələndən sonra məlum oldu ki, belə davam edərsə, “Huawei” öz avadanlıq və proqramları ilə hədsiz böyük məlumat ötürmə sürətilə bütün əşyaları inteqrasiya edə biləcək, bir sözlə 2-ci bir real dünyamıza nəzarət edəcək.  Odur ki, ABŞ təhlükəsizlik baxımından buna imkan verə bilməzdi”.

Bundan sonra “Huawei”nin qlobal dünyada hökmranlığına son qoyulacağını deyən Osman Gündüz sözlərinə əlavə edib ki, Azərbaycan üçün təhlükə var:

“Bizdə dövlət sektorunda “Huawei”nin xüsusi çəkisi yetərincədir. Ucuz olduğu üçün bəzi dövlət qurumları bu şirkətin sistemlərinə üstünlük verib. Bildiyimə görə, “BakTelecomun” (BTRİB) 80 faizi, “Aztelekom” 70 faizi, hətta bəzi dövlət qurumlarının Data Mərkəzləri “Huawei” məhsulları üzərində oturub.

Sanksiyalar hələlik “Huawei” telefonlarla bağlıdır. Əgər sabah ABŞ sanksiyaları “Huawei”nin bütün avadanlıqlarına və proqramlarına şamil edərsə, Azərbaycan informasiya sahəsində çox ciddi təhdidlərlə üzləşə bilər”.

Ekspert təhlükədən zərərsiz ötüşmək üçün Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti (XDMX) bütün dövlət İKT sektorunu monitorinq və audit etməli olduğunu bildirib:

“Azərbaycanda “Huawei” ilə daha çox əməkdaşlıq edən “Eurodesign” və “Ultra” şirkətləri olub. Sanksiyalarla əlaqəli gözlənilən “Huawei” təhlükələrindən yayınmaq üçün hökumət təcili B planı hazırlanmalıdır. “Huawei” şirkətinə qarşı ehtiyatlı olmağı tövsiyyə edən İT mütəxəssisləri və şirkət rəhbərlərini buradan alqışlayıram”.

29 Mar 2024
Cəmiyyət

Laçında uşaqların kompleks tibbi müayinəsi aparılıb - FOTO

Səhiyyə Nazirliyi “İşğaldan azad olunmuş ərazilərə Böyük Qayıdış” Proqramı çərçivəsində vətəndaşlar arasında sağlam həyat tərzinin təşviqi və fiziki aktivliyin təbliği ilə bağlı tədbirləri davam etdirir. 

29 Mar 2024
Cəmiyyət

Qalaktikamızdakı qara dəliyin yeni görüntüsü (FOTO)

Event Horizon Teleskopu (EHT) Süd yolu qalaktikasında yerləşən Sagittarius A* (Oxatan A*) qara dəliyinin aydın fotosunu paylaşıb.

29 Mar 2024
Cəmiyyət

Mikayıl Cabbarov Alessandra Rokkasalvo ilə görüşüb - FOTO

İqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov BMT-nin İnkişaf Proqramının Azərbaycandakı rezident nümayəndəsinin səlahiyyətlərini icra edən Alessandra Rokkasalvo ilə görüşüb.

29 Mar 2024
Cəmiyyət

Füzulidə daha 35 ailəyə mənzillərinin açarları təqdim olunub - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO

Füzuli şəhərinə keçmiş məcburi köçkünlərin qayıdışı davam edir. Bu gün növbəti köç karvanı ilə Füzuliyə çatan ailələrə yeni mənzillərinin açarları təqdim olunub.

29 Mar 2024
Cəmiyyət

Sabah 25 dərəcə isti olacaq

Martın 30-na gözlənilən hava proqnozu açıqlanıb.